Беҙ алты бала тәрбиәләп үҫтергән Хәбибуллиндарҙың иркен яңы йортонда ултырабыҙ. Төпсөк улдары, махсус хәрби операцияла ҡатнашыусы яугир Вилдан госпиталдә дауаланғандан һуң февралдә тыуған яғына ҡайта, әле реабилитация үтә. Хәсиәт һәм Рифғәт Хәбибуллиндар ғүмер буйына колхозда эшләп, ауыл тормошоноң еңел булмаған хеҙмәтен татып, тир түгеп йәшәгән кешеләр.
– Балаларыбыҙ ҙа хеҙмәттә сынығып, эш рәтен белеп үҫте, – ти Хәсиәт Кәрим ҡыҙы. – Үҙем ”Урал” ауыл хужалығы предприятиеһында малсы, оператор булып эшләнем. Балалар бер-бер артлы ҡул аҫтына инә торҙо. Хәҙер 20 ейән-ейәнсәребеҙ, һигеҙ бүлә-бүләсәребеҙ бар, – ти өләсәй, ҙур ғорурлыҡ менән.
Әсә айырыуса кинйә улы Вилдандың яҙмышы өсөн берсә борсолоп, берсә ҙур ғорурлыҡ кисереп, Ватанға тоғро хеҙмәт итеүе менән бергә ғаиләгә эскерһеҙ ярҙам итеүе өсөн дә рәхмәт белдерә. “Беҙ уның контракт төҙөп, махсус хәрби операция зонаһына китергә йыйынғанын да һуңлап ишеттек. Тотоп туҡтатырлыҡ та түгел ине, барыбер үҙенсә эшләйәсәген белдек, шуға күрә “китмә, улым, ут эсенә, ҡайғыға һалма беҙҙе” тип артыҡ өгөтләмәнек.
– Мин армияла артиллерист һөнәрен үҙләштерҙем. 2009-2010 йылдарҙа Тажикстанда хеҙмәт иттем. Хәрби тәжрибәм бар. Ни өсөн махсус хәрби операцияға атай-әсәйең менән кәңәшләшеп тә тормай үҙ теләгең менән юлландың тиһегеҙме? Уйланмағандан, тиктомалдан сығып китмәнем, киләсәк тормошобоҙҙо, ил, республика яҙмышын күҙ алдынан үткәрҙем, беҙҙең кеүек типһә тимер өҙөрлөк егеттәр ҙә ил именлеген һаҡламаһа, тағы кем Ватаныбыҙҙы яҡлар? Был һис тә яңғырауыҡлы һүҙҙәр түгел, ә ысынбарлыҡ. Таныштар араһынан да үҙ теләктәре менән контракт төҙөп, алғы һыҙыҡҡа йүнәлгәндәр байтаҡ, мин уларҙың ҡыйыулығы менән һоҡландым, был тәүәккәл аҙымдары мине бик ҡыҙыҡтырҙы. Фронттан етдиләнеп ҡайтҡан, минең кеүек ябай ауыл малайҙары үҙҙәрен ысын илһөйәр, Ватан һаҡсыһы итеп тоя, ялға ҡайтҡандарында бар ауыл халҡы герой итеп ҡаршылай. Улар, һис һүҙһеҙ, бындай яҡшы, йылы мөнәсәбәткә лайыҡ! Шулай итеп, 2024 йылдың 30 июлендә Оборона министрлығы менән контракт төҙөнөм.
Донецкиҙа хәрби әҙерлек үткәс, алғы һыҙыҡҡа штурмовик-уҡсы вазифаһында барып эләктем. Һалдат инем, хәҙер – кесе сержант. Тәүҙә “Тайсон” позывнойы менән йөрөнөм, тик был исем бик популяр булғас, алыштырырға тура килде. Хәҙер “Магазин” позывнойын алдым. Хәрби состав төрлө – 18-19 йәштәгеләр ҙә, 60-тағылар ҙа бар. Яу яланы кемдең кемлеген тиҙ һынай, баһалай торған лакмус ҡағыҙылай. Элекке енәйәтселәр ҙә хәҙер һинең менән блиндажда урынды, аш-һыуҙы, ҡырыҫ тормош ауырлыҡтарын берҙәй бүлешә. Тәмәкең бөтһә, кем булыуыңа ҡарамаҫтан, шунда уҡ килтереп бирәләр. Нимәгә мохтажлыҡ кисерһәң дә, мотлаҡ ярҙам ҡулы һуҙасаҡтар. Ир-аттың ошондай теләктәшлеге, фекерҙәшлеге яу яланында беҙҙе көслө күстәй итә лә инде. Һыуға ҙур ҡытлыҡ булды, уны төрлө юлдар менән табырға тура килде.
Бер саҡ төркөмөбөҙ менән дошман дрондары уты аҫтында ҡалдыҡ. Улар күп, баш осонан себендәй осоп ҡына торалар. Аяғым ҡаты яраланды, ҡуҙғалырлыҡ түгелмен. Ә теге “ҡарсығалар” өҫтөмдән оса, уяу һағалайҙар. Бер кем дә ярҙамға килә алмай. Шулай тәүлек ярым күккә ҡарап, бер йотом һыуға зар булып, атай-әсәйемде, ағай-апайҙарымды иҫкә төшөрөп, уйланып, һыҙланып яттым. Ниңәлер нәҙер әйтеү башыма килде. “Их, иҫән-һау ҡайтырға яҙһа, мотлаҡ атай-әсәйемә ярҙам итер, ауылдаштарымды йыйып, барыһына рәхмәт әйтеп, хөрмәт күрһәтеп, ҡунаҡ итер инем”, тип бәхетле көндәрҙе күҙ алдыма килтерәм.
Ниһайәт, ярҙам килде. Баймаҡ һәм Күмертау райондары егеттәре, ниндәйҙер келәм табып, мине шуға һалып, асыҡлыҡтан һөйрәп алып сыҡты. Степановка ауылына еткәс, теге “ҡарсыға”лар тағы күренде, егеттәр өҫтөмә нимәлер ябып, үҙҙәре ситтә дошман күҙенән йәшеренде. Шулай ҙа яҡташтарым мине табиптар ҡулына тапшыра алды. Тәүҙә Ростов, аҙаҡ Санкт-Петербург ҡалаһындағы госпиталгә оҙаттылар, операциялар үткәрҙем. Ағайым эргәмә килеп, хәлемде белеште, – тип хәтирәләре менән уртаҡлашты яугир.
– Ҡоралдаштарыңдан, госпиталдә ятҡан дуҫ егеттәреңдән хәбәр бармы һуң?
– Шылтыратып торалар, бер туғанға әүерелеп бөттөк бит инде. Әле генә Ишембай, Күмертау егеттәре хәл белеште. Иҫән-һау булып, күрешергә яҙһын.
– Вилдан, нәҙер әйткәс, уны үтәргә кәрәк бит инде...
– Ысын күңелдән үтәргә тырышам, апай. Атай-әсәйемде һөйөндөрөп, ауылда яңы йорт һатып алып бирҙем. Яңы йыһаздар әле йыйылып та бөтмәгән.Тейешле техника алынды, атай-әсәйем олоғайған көндәрендә уңайлы шарттарҙа йәшәһен, тип теләйем. Мал-тыуарҙы ишәйттек, ҡолондары менән бергә туғыҙ йылҡы малыбыҙ, ике һыйырыбыҙ, башмаҡтарыбыҙ бар. Машина алып ҡыуандырҙым. Еңеү көнөн, ерҙә тыныслыҡ урынлашыуын барыбыҙ ҙа көтә. Яраларым уңалғас, алғы һыҙыҡтағы иптәштәрем янына йүнәләсәкмен, иҫән-һау була күрһендәр, тип теләйем, – ти егет. – Мораҙымдар ауылда “Ылаҡ” ат-спорт уйынын ойошторорға, унда ҡатнашырға ярата. Был мауыҡтырғыс уйын етеҙлек, сослоҡ һәм ныҡышмаллыҡты үҫтерергә, халыҡтарҙы берләштерергә ярҙам итә.
Был юлы Ураҙа байрамынан һуң ошо күңелле спорт ярыштарын ойоштороуҙы спонсор булараҡ ҙур теләк менән өҫтөмә алдым. Ярыштарҙа Әлшәй һәм Ауырғазы райондарының йыйылма командалары ҡатнашты. Уйын ваҡытында концерт ойошторолдо, мул табын әҙерләнем. Тирмә ҡорҙоҡ, еңеүселәргә кубок һәм приздар, аттарға йүгәндәр алдым. Ауырғазы командаһы 5:4 иҫәбе менән еңде. Нәҙеремде үтәнем, тип һөйөндөм.
Беҙ яугирҙең тиҙерәк һауығып, күңелендә йөрөткән уй-хыялдарын тормошҡа ашырыуын теләйбеҙ.
Айрат Нурмөхәмәтов фотоһы.
Ауырғазы районы.
